The Origins of the Vedic Wedding Ceremony/ ವೈದಿಕ ವಿವಾಹ ಸಮಾರಂಭದ ಮೂಲಗಳು

The Origins of the Vedic Wedding Ceremony
ವೈದಿಕ ವಿವಾಹ ಸಮಾರಂಭದ ಮೂಲಗಳು
 
v  चतुर्णां आश्रमाणां हि गार्हस्थ्यं श्रेष्ठमाश्रमं
“ಜೀವನದ ನಾಲ್ಕು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಗೃಹಸ್ಥ ಆಶ್ರಮ ಶ್ರೇಷ್ಠ"
ರಾಜಕುಮಾರ ಭರತನು ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ, ತನ್ನ ಅಣ್ಣನಾದ ರಾಮನಿಗೆ ಕಾಡಿನ ವನವಾಸವನ್ನು ಮುಂದೂಡಿ ಅಯೋಧ್ಯೆಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಲು ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆಳಲು ಹಾಗು ದೈನಂದಿನ ಜೀವನವನ್ನು ಪುನರಾರಂಭಿಸಲು ಮನವೊಲಿಸುತ್ತಾನೆ. ಜೀವನದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಹಂತವು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ವಯಸ್ಸಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಸಮಾನವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಸಾಧಾರಣ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಪ್ರತಿ ಹಂತದಲ್ಲೂ ನೀಡಬೇಕಾದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ತ್ಯಜಿಸದಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗೃಹಸ್ಥ ಹಂತವೆಂದರೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಜ್ಜುಗೊಂಡಾಗ, ತನಗೆ, ತನ್ನ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ, ತನ್ನ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ, ತನ್ನ ದೇಶಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಜಗತ್ತಿಗೆ ತನ್ನ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಸಿದ್ಧನಾಗಿತ್ತಾನೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಈ ಹಂತವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯುವಕ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರನಾಗಿ, ರಾಜನಾಗಲು ರಾಮನು ತನ್ನ ವಯಸ್ಸಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಸೂಕ್ತ ವಾಗಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಭರತನು ವಾದಿಸಿದನು.
 ಮನೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯು ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರುರಿದೆ. ವೈದಿಕ ವಿವಾಹ ಸಮಾರಂಭದ ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು, ಪುರಾತನ ಪದಗಳು ಮತ್ತು ಸನ್ನೆಗಳ ಹಿಂದಿನ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತವೆ. ಹಲವಾರು ಶತಮಾನಗಳ ಕಾಲದ ಅವರ ಸಿಂಧುತ್ವ ಮತ್ತು ನಿಗದಿತ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳು (ಸಂಸ್ಕಾರಗಳು) ವೈದಿಕ ಅಭ್ಯಾಸದ ಸಮಯಾತೀತ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ.
ಮದುವೆಯ ಆರಂಭಿಕ ಉಲ್ಲೇಖವು ಋಗ್ವೇದದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಕೆಳಗಿನ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ವಿವರಗಳಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾದ ಸಮಾರಂಭವು ಇಂದಿನ ಹಿಂದೂ ವಿವಾಹ ಸಮಾರಂಭಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಬಹಳ ಸರಳವಾಗಿದೆ, ಆದರೂ ಮೂಲಭೂತ ರಚನೆಯು ಒಂದೇ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಸೂರ್ಯನ ಮಗಳು, ಚಂದ್ರನ ದೇವರು ಸೋಮನ ವಿವಾಹ ಸಮಾರಂಭವಾಗಿದೆ. ಹಿಂದೂ ವಧುವು ಸೂರ್ಯನ ಮಾನವ ಅವತಾರ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ, ಆಕೆಯ ಹಿಂದಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ, ದೈವಿಕ ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯನಾಗಿ, ಸೋಮನನ್ನು ಮತ್ತು ನಂತರ ಗಂಧರ್ವನನ್ನು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅಗ್ನಿಯನ್ನು ವಿವಾಹವಾದಳು.
सोम: प्रथमो विविदे गन्धर्वाे विविद उत्तर:
तृतीयोग्निष्टे पतिस्तुरो यस्ते मनुष्यजा:
ಸೋಮ ಅವಳನ್ನು ಮೊದಲು ಪಡೆದನು; ಮುಂದೆ, ಗಂಧರ್ವ ಅವಳ ಅಧಿಪತಿ. ಅಗ್ನಿ ಮೂರನೆಯ ಪತಿ; ಈಗ ತದನಂತರ ಮನುಷ್ಯನ ಜನ್ಮ ಪಡೆದಂತಹ ಹೆಣ್ಣಿನ ಗರ್ಭದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದಂತಹ ಮನುಷ್ಯನು ನಾಲ್ಕನೆಯ ಗಂಡ ನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಈ ಹಿಂದಿನ ಗಂಡಂದಿರಿಗೆ ಹೋಮ ಅಥವಾ ಯಜ್ಞದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದಂಪತಿಗಳು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ನೈವೇದ್ಯವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಲು ಇದು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಋಗ್ವೇದದ ಮಂಡಲ 10, ಸ್ತೋತ್ರ 85ರಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನ ವಿವಾಹ ಸಮಾರಂಭದ ಖಾತೆಯು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
 
 
The Origins of the Vedic Wedding Ceremony
 
चतुर्णां आश्रमाणां हि गार्हस्थ्यं श्रेष्ठमाश्रमं
caturṇām āśramāṇām hi gārhasthyam śreśṭamāśramam
Among the four stages of life, that of the householder is the best
 
Prince Bharata said these words in the Ramayana to persuade his elder brother Rama to postpone his exile in the forest and return to Ayodhya to rule the kingdom and resume everyday life. Each stage is appropriate to the age of the concerned individual, and all are considered equally important to achieve salvation (moksha or final release from rebirth). Barring extraordinary reasons, one is urged not to abandon the responsibilities due at each stage. The householder stage is when the individual is fully equipped, both physically and mentally, to perform his duties to himself, his family, his community, his country and even to the world. Therefore, this stage is considered the most important. Bharata argued that, as a young man and the eldest brother, Rama had a duty that was more appropriate to his age—to become the king.
The responsibility to set up a household has its roots in the Vedas; let’s revisit these origins. Understanding the origins and history of the Vedic wedding ceremony helps explain the spirit behind the ancient words and gestures and the reason for their continuing strong hold on young and old. Their validity over several centuries and the prescribed rites of passage (samskaras) add to the timeless quality of Vedic practice.
The earliest reference to a wedding is found in the Rig Veda. The ceremony, which is described in concise detail below, was pretty simple compared to the Hindu wedding ceremonies of today, though the basic structure is the same. This is the wedding ceremony of Suryā, the daughter of Surya, the sun god, to Soma, the moon god. It is believed that a Hindu bride is a human incarnation of Suryā herself, who, in her earlier lives, as a member of a divine family, was married to Soma, and later to a Gandharva and then to Agni, and is now ready to be married to another human.
 
सोम: प्रथमो विविदे गन्धर्वाे विविद उत्तर:
तृतीयोग्निष्टे पतिस्तुरो यस्ते मनुष्यजा:
somaha prathamo vivide gandharvo vivida uttaraha
tṛtīyogniṣṭe patisturo yaste manuśyajāha
Soma obtained her first of all; next, the Gandharva was her lord.
Agni was thy third husband; now one born of woman is thy fourth.
This is why couples offer their first oblations to these former husbands during the fire ritual. It is important to note how the shloka first refers to Suryā in the third person and then shifts to the second person, ‘thy’, to address a current bride. An account of Suryā’s wedding ceremony is found in mandala 10, hymn 85 of the Rig Veda.
 
 
Reference: THE VEDIC WEDDING BOOK (A.V. SRINIVASAN)    
Translated By: SNH Vivaha
 
 
v Please comment your opinions to our email id: vivaha@snhcorp.in